Wydziedziczenie jest idealnym przykładem na to, jak wielka może być różnica pomiędzy językiem potocznym a językiem prawniczym.
Bo co przyszłoby Ci do głowy, gdybyś dowiedział się, że ojciec zapisał w testamencie cały majątek na Twojego brata (albo na kogoś innego) a o Tobie nie wspomniał ? Założę się, że pomyślałbyś, ze ojciec Cię wydziedziczył i nic Ci się nie należy. NIC BARDZIEJ MYLNEGO. Bo należy Ci się przecież zachowek, czyli część majątku po zmarłym, którą gwarantuje Ci prawo.
Dopiero w przypadku, gdyby ojciec pozbawił Cię tego zachowku, oznaczałoby, że Cię wydziedziczył. I na dodatek o tym, że Cię wydziedzicza musi napisać w testamencie.
Czyli w sensie prawnym wydziedziczenie oznacza pozbawienie prawa do zachowku.
Jak wydziedziczyć ?
Musisz wiedzieć, że w praktyce dość trudno jest kogoś wydziedziczyć. Można to zrobić tylko w ściśle określonych przez prawo przypadkach. Tylko wówczas, gdy osoba, którą chcemy pozbawić zachowku:
- wbrew woli spadkodawcy uporczywie postępuje w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
- dopuściła się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,
- uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Żadne inne przyczyny nie wchodzą w grę.
Przyczyna wydziedziczenia musi być w testamencie wskazana precyzyjnie.
Nie wystarczy zacytowanie przepisu prawnego i stwierdzenie, że „moją córkę Annę Kowalską wydziedziczam, po postępuje sprzecznie z zasadami współżycia społecznego i się mną nie opiekuje”.
Muszą być wskazane KONKRETY. Czyli trzeba napisać na czym polega to postępowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, czy brak opieki.
Niestety najczęściej tylko takie ogólniki znajdują się w testamencie i sąd stwierdza, że wydziedziczenie jest w związku z tym nieskuteczne. Z przykrością muszę powiedzieć, że nawet w testamentach spisywanych przez notariuszy oświadczenia o wydziedziczeniu sprowadzają się najczęściej do zacytowania przepisów prawa.
Trzeba pamiętać o tym, że z wydziedziczenia nic nie będzie jeśli spadkodawca w testamencie kogoś wydziedziczył, a potem złe uczynki mu przebaczył (oczywiście osoba uprawniona do zachowku musi to udowodnić w procesie o zachowek).
Ale uważaj ! Wydziedziczenie to jest narzędzie niebezpieczne ! I nie zawsze warto je stosować.
Dlaczego ? O tym w następnym wpisie.
